Bestemmingsplan Trainingsaccommodatie Vitesse Papendal

5.9 Archeologie en cultuurhistorie

Archeologie

Het plangebied ligt in Arnhem-Noord, op de stuwwal van de Zuidoost-Veluwe. Geomorfologisch ligt het plangebied ter hoogte van een puinwaaier (Sandr), ontstaan in de late ijstijd. Het puin is afgezet door beken nadat het landijs was weggesmolten, tegen de lager liggende flanken van de heuvels. In de late ijstijd raakten delen van de Sandr afgedekt met dekzand, door de wind getransporteerd tijdens koude perioden. In de ondergrond ontwikkelde zich een haarpodzolbodem.

Op het sportterrein Papendal is een vuurstenen bijl gevonden; oostelijk bevindt zich een grafheuvelcomplex. Feitelijk geldt voor grote delen van Arnhem-Noord een verwachtingskans op grafheuvels. Op de archeologische verwachtingskaart heeft het plangebied een middelhoge archeologische verwachtingskans. Vanwege deze situatie is, in relatie tot de nieuwbouw van een trainingscomplex, een bureau- en booronderzoek (verkennend en karterend) uitgevoerd (zie bijlage 10). Hierbij zijn geen archeologische waarden aangetoond; delen van het plangebied blijken tot verschillende diepten verstoord te zijn. Als conclusie uit het onderzoek komt echter voort dat booronderzoek zich niet leent voor het opsporen van grafheuvels. Dit zijn relatief kleine archeologische complexen, die zich in grondboren moeilijk laten herkennen.

Conclusie

Uit het archeologisch onderzoek blijkt dat de kans op archeologische waarden gering is. Er is echter wel een kans op de aanwezigheid van grafheuvels (al dan niet afgetopt). Vanwege deze situatie wordt geadviseerd bij de bouw over te gaan tot een (extensieve) archeologische begeleiding/het verrichten van waarnemingen. Dit heeft geen gevolgen voor dit bestemmingsplan.

Cultuurhistorie

Historische ontwikkeling

Het plangebied bevindt zich in een zone die in de 19e eeuw als “woeste heidegrond” en bosgebied in gebruik was. De dichtstbijzijnde boerderij bevond zich ca. 200 meter ten noorden van het plangebied. Op een kaart uit 1903 is te zien dat de Amsterdamseweg, waaraan enkele boerderijen lagen, al verhard was. Rond iedere boerderij lag een aantal percelen dat in gebruik was als akker- of grasland. Het overgrote deel bestond echter uit heide en bos. Papendal had in het begin van de 20e eeuw een (paarden)renbaan. Deze is op een kaart uit 1811 nog niet te zien (bron minuutplan, watwaswaar.nl). Het toponiem ter hoogte van het plangebied luidde “Reijerskamp”, pas later kreeg terrein het toponiem “Papendal”. Het “echte Papendal” bevond zich in het beekdal ten westen van het plangebied.

Rond 1970 werd een groot deel van de oude verkavelingstructuur weggevaagd door de aanleg van de A50. Ook met de komst van het sportcentrum Papendal in de tweede helft van de 20e eeuw veranderde er veel.

Cultuurhistorische karakteristieken

Het plangebied bevindt zich op cultuurhistorisch waardevol cultuurland aan de voet van de stuwwal.

Er bevinden zich geen beschermde monumenten in het plangebied. Wel is er kans op het aantreffen van restanten van WO II (schuttersputten, tankwallen e.d.).