Bestemmingsplan Elsweide - Over het Lange Water, gedeeltelijke herziening 2010-01

2.3.1 Wijk Presikhaaf

De wijk Presikhaaf is een typische naoorlogse uitbreidingswijk. De wijk is gebaseerd op de wijkgedachte, waarbij het geloof in de maakbaarheid van de samenleving een belangrijke rol toekende aan de architectuur en stedenbouw in de ontwikkeling van de maatschappij. Door het bouwen van een nieuwe sociale orde zou het individu weer zijn plaats kunnen herkennen in de gemeenschap, die hij in de moderne stad was kwijtgeraakt. Als model hiervoor werd de wijkgedachte ontwikkeld. Een mix van woningtypen voor uiteenlopende gezinssamenstellingen, een open bouwblokstructuur en voldoende gemeenschappelijk groen voor optimale beleving van de openbare ruimte dienden bij te dragen aan het ontstaan van een hechte sociale structuur. De vanuit de wijkgedachte ontwikkelde wooneenheid vormde een zogenaamde “stempel” van woningen en andere functies. Niet het stratenbeloop en de daaraan gerelateerde situering van woningblokken maakte voortaan de wijkopbouw uit, maar de stempels bepaalden het stratenpatroon.

Een ander belangrijk uitgangspunt is de ruimtelijke scheiding van de functies. Wonen, werken en recreëren zijn ook in Presikhaaf zoveel mogelijk geconcentreerd op de daarvoor meest geschikte plekken. Bij de structuur van een wijk als Presikhaaf valt dan ook op dat alle elementen afhankelijk van de specifieke taak die ze vervullen op wijkniveau, buurtniveau of woonomgeving, hun specifieke plaats in de wijk hebben.

2.3.2 Buurt Over het Lange Water

Presikhaaf IV (Over het Lange Water), waar onderhavig plangebied deel van uitmaakt, is een goed voorbeeld van een naoorlogse woonbuurt met een open verkavelingstructuur en strokenbouw. Verschillende kleine buurten en wooneenheden zijn als stempels opgezet en gegroepeerd rond een centraal buurtpark (Kinderkamp) met ringweg (Middachtensingel). Deze opzet is nergens verstoord door latere ingrepen. De buurt wordt op twee plaatsen voor auto's ontsloten vanaf het Lange Water. Voor fietsers is de buurt op meer plaatsen toegankelijk.

De structuur van Over het Lange Water ligt stevig en helder verankerd in de hoofdstructuur van het stadsdeel Presikhaaf. Deze is bepalend en richtinggevend voor het stratenpatroon binnen de buurt. De meeste woningbouw is hier op een 'traditionele' wijze georiënteerd op woonstraten, die toegankelijk zijn voor autoverkeer. De Middachtensingel zorgt er voor dat er een helder onderscheid ontstaat tussen woonbuurten aan de buitenkant en een 'dorpsweide' (park Kinderkamp) met voorzieningen in het centrum.

Ondanks de hoge bebouwingsdichtheid en de nadrukkelijke aanwezigheid van lage hoogbouw (maximaal 8 lagen) heeft de wijk een redelijk groen karakter. Dit komt door de vele plantsoenen, wijkparkachtige delen, binnentuinen binnen de stempelstructuren, tuintjes, hagen en perken, het centrale park en de groenzones langs de noord- en zuidflanken.

Bebouwingstypologie

De bebouwing van Presikhaaf IV bestaat uit een combinatie van laag- en hoogbouw. In de zuidoostelijke hoek, bij de autosnelweg (A12), heeft de hoogbouw de overhand. Deze flatgebouwen zijn bedoeld als een representatief front voor bezoekers die Arnhem via de snelweg binnenkomen. In de overige delen van Presikhaaf IV is er een grotere verscheidenheid aan woningtypen. De hoogbouw bestaat uit portiekflats van drie lagen, galerijflats van drie tot zeven lagen, etageflats van zeven lagen en maisonettes van één en twee lagen boven winkels in het buurtwinkelcentrum. Ook de laagbouw is gevarieerd en omvat eengezinswoningen, kleine woningen van één laag met een kap en bejaardenwoningen.

Functies

Op buurtniveau is er sprake van een menging van woonvormen voor een gevarieerde bevolkingssamenstelling met een buurtcentrum, een klein winkelcentrum, een park en kerk- en onderwijsgebouwen en sportvoorzieningen. Het winkelcentrum van Presikhaaf IV ligt aan het Valkhofplein, bij de Middachtensingel. Hoewel het eigenlijke winkelgedeelte maar klein is, maken de woningblokken erboven en eromheen het winkelcentrum tot een opvallend accent bij de scherpe bocht in de Middachtensingel.

Op dit moment zijn er nog verschillende lagere en middelbare scholen te vinden, onder andere in het park Kinderkamp en aan de Middachtensingel. Aan de zuidzijde van de buurt, richting IJsseloordweg, liggen (buiten)sportvoorzieningen en volkstuintjes.

2.3.3 Plangebied

Het plangebied is gelegen in het zuiden van de buurt Over het Lange Water, in de 'oksel' van de provinciale IJsseloordweg (N325) en de wijkontsluitingsweg Lange Water. Het gebied rondom kent voornamelijk een woonfunctie, waarbij ten noordwesten van het plangebied een kerk is gesitueerd. Rondom het plangebied staan zowel portiekflats in vier lagen, als rijwoningen. Momenteel is op in het plangebied een schoolgebouw gesitueerd, die reeds een aantal jaren wordt verhuurd door Stichting Atelierbeheer SLAK.