Bestemmingsplan Schuytgraaf 2011

2.3 Visueel-ruimtelijke structuur

Het landschap wordt gevormd door verschillende patronen die over elkaar heen liggen. Bebouwing en beplanting zijn belangrijk voor de beleving van het landschap, terwijl bodem en verkaveling belangrijk zijn voor de structuur van het landschap.

Het plangebied werd gekenmerkt door een ingewikkeld verkavelingpatroon met veel verschillende richtingen. In het noorden was er een strokenverkaveling die afbuigt met de Eldense Zeeg en de oude Rijnarm. Een herkenbare oude stroomgeul is nog steeds aanwezig bij de Hamse Boomgaard (in het noordwesten van het plangebied) en bevat zelfs nog water.

Het verkavelingpatroon is nu nog te herkennen in de vorm en de richting van de velden van het masterplan Schuytgraaf.

Het landschap in Schuytgraaf was nagenoeg vlak; geringe hoogteverschillen waren aanwezig tussen de stroomruggen en de kommen. Plaatselijk lagen oude stroomgeulen ruim een halve meter lager dan de omgeving. Veel boerderijen lagen iets hoger door de eeuwenlange ophoging met mest en afval. Doordat het landschap zo vlak was, waren het vooral de bebouwing en de beplanting die het landschap vorm gaven. Zij vormden massa's die ruimtes afbakenen en de beleving bepaalden. Dit geldt ook voor de nieuwe bebouwing van Schuytgraaf in de velden en de groenstructuur daar tussenin. De bebouwing ligt nu iets hoger dan de omliggende groenstructuur.

Ook aanwezige beplantingssingels zijn van belang voor de beleving van het plangebied. Deze liggen op de stroomruggronden en versterken daardoor het ruimtelijk patroon. Het streven is er op gericht daar waar mogelijk de beplantingssingel binnen de velden (velden 22 en 24) te behouden. Hetzelfde geldt uiteraard ook buiten de velden bijvoorbeeld langs de Eldensche Zeeg en enkele laantjes in de natte ecozone alsmede een wiel met een bossage wilg, els en es in het zuiden van veld 23. In Schuytgraaf bevindt zich ook nog een bosje dat relatief jong is en nog geen historische waarde heeft. Het betreft het populierenbosje in het noordoosten van veld 3. Bij de ruilverkaveling is in het verlengde van de Eldensche Zeeg tevens een fietspad met aanliggende beplantingssingel aangelegd.

Voor de ruimtelijke beleving en oriëntatie en de relatie met de omgeving (stad en landschap) spelen verschillende elementen in en om het plangebied een rol. Ten eerste de markante aanwezigheid van de stuwwal aan de noordoever van de Rijn. Ook de Drielse Rijndijk en de spoordijk zijn belangrijke ruimtelijke elementen; zij vormen als het ware een kader in het noorden en het oosten van het plangebied. Daarbij maakt de hogere bebouwing in Elderveld de aanwezigheid van de stad achter de spoordijk waarneembaar. Voor de relatie met de rest van Arnhem spelen met name de straalzender op het Arnhems Buiten (voormalig KEMA-terrein) en de spoorbrug met karakteristieke boogvorm een grote rol. Op enkele plaatsen is ook de Eusebiustoren zichtbaar, vanwege de grote afstand echter weinig opvallend.